معرفی رشته خط و سازه های ریلی
با پیشرفت سریع تکنولوژی در صنعت راه آهن و نقش آن در توسعه اقتصادی کشور ها ، بالطبع همسو با علوم ، سیستم های حمل و نقل و خدمات ریلی نیز گسترش یافته است.
مقیاس حمل و نقل ریلی آن چنان گسترش یافته که رشته های مهندسی عمران ، صنایع ، مکانیک و… پاسخگوی تمامی این مسائل نمی باشد. به منظور جبران این کمبود ، از پیوند رشته های مختلف علوم و مدیریت و روش های مهندسی ، رشته جدیدی با نام مهندسی خط و سازه های ریلی به وجود آمده است.
رشته ی مهندسی خط و سازه های ریلی با مسائلی چون طراحی مسیر های راه آهن ، طراحی ، ساخت و نگهداری زیرسازه و روسازه راه آهن ، استفاده موثر از ماشین آلات روسازی خط و طراحی پل و تونل سر و کار دارد.
فارغ التحصیلان این رشته قادر به طراحی و اجرای طرح های مهندسی برای رفع نیاز های فنی و مدیریتی راه آهن ، سازمان های قطار شهری و راه آهن کارخانجات ، مجموعه های وابسته ، مشاوران ، پیمانکاران و ناظران خواهند بود.
دروس رشته خط و سازه های ریلی
دروس رشته مهندسی خط و سازه های ریلی شامل دو بخش دروس پایه و دروس تخصصی می باشد. دروس پایه شامل ریاضی 1 و 2 ، فیزیک 1 و 2 ، استاتیک، معادلات دیفرانسیل، مبانی برنامه سازی کامپیوتر و … می باشد.
دروس تخصصی در این رشته اهمیت بالاتری دارند که این دروس شامل انواع رسم‌های فنی و نقشه کشی ، مقاومت مصالح ، مصالح ساختمانی و بتن ، قوانین سیر و حرکت قطار ، تحلیل سازه ، ماشین‌های ریلی ، طراحی ایستگاه‌های راه آهن ، نقشه برداری مسیر و عملیات و … می باشد.
تعداد واحد‍‌های درسی رشته مهندسی خط و سازه های ریلی
تعداد کل واحد های درسی این رشته ، 142 واحد است که در دروس زیر دسته بندی شده اند :
1 – دروس اصلی : 40 واحد
2 – دروس پایه : 27 واحد
3 – دروس تخصصی : 45 واحد
4 – دروس عمومی : 22 واحد
5 – دروس اختیاری : 8 واحد
دانشگاه های ارائه دهنده ی رشته خط و سازه های ریلی
1 – دانشگاه اصفهان . 2 – دانشگاه علم و صنعت تهران . 3 – موسسه ی غیر انتفاعی جهاد دانشگاهی کرمانشاه .
گرایش های ارشد رشته خط و سازه های ریلی
1 – مهندسی ماشین های ریلی
2 – مهندسی حمل و نقل ریلی
3 – کنترل و علائم
4 – مهندسی راه آهن برقی
گرایش های دکتری رشته خط و سازه های ریلی
1 – خط و سازه های ریلی 2 – ماشین های ریلی
3 – خطوط راه آهن 4 – کنترل و علائم
اهمیت رشته خط و سازه های ریلی
اهمیت رشته مهندسی خط و سازه‌های ریلی به این دلیل است که این رشته به بررسی ، طراحی ، ساخت، نگهداری و بهینه‌سازی سیستم‌های حمل و نقل ریلی می‌پردازد. حمل و نقل ریلی دارای مزایای بسیاری نسبت به دیگر روش‌های حمل و نقل دارد ، مانند کاهش مصرف انرژی ، کاهش آلودگی محیط زیست، کاهش ترافیک و افزایش ایمنی، توسعه پایدار، توسعه شهری و اشتغال‌زایی و سرعت. بنابراین توسعه سیستم‌های حمل و نقل ریلی نیازمند مهندسان متخصص و مجربی است که با اصول و فناوری‌های راه‌آهن آشنا باشند.
موقعیت شغلی و بازار کار رشته خط و سازه های ریلی
دانش آموختگان این رشته می‌توانند علاوه بر صنعت حمل ونقل راه‌آهن، مانند یک مهندس عمران موقعیت و بازار شغلی خودشان را نیز داشته باشند. درآمد شغلی دانش آموختگان این رشته، با توجه به دولتی و یا خصوصی بودن سازمان‌ها، متفاوت خواهد بود.
برخی از مهندسین این رشته به طراحی می‌پردازند، برخی در کارخانجات مشغول به کار می‌شوند و عده‌ای دیگر در محیط‌هایی خارج از محدوه‌ی شهری، بیابانی و کوهستانی به فعالیت می‌پردازند.
مهندسین خط و سازه‌های ریلی در طراحی، نظارت، اجرا، تعمیر و نگهداری خطوط و ابنیه فنی راه‌آهن تخصص دارند، و مشغول مسائلی چون زیرسازی و روسازی راه‌آهن مانند خاک‌برداری، خاک‌ریزی، ریل، پل، تونل، دیوار حائل و ضامن، ساختمان ایستگاه و انبار می‌شوند.
برنامه ریزی و بهره‌برداری از منابع، امکانات و تجهیزات حمل و نقل ریلی مانند ایستگاه، خط، لوکوموتیو و واگن نیز از دیگر کارهایی است که به عهده ی مهندسین این رشته می باشد.
توانایی های لازم برای رشته مهندسی خط و سازه های ریلی
مهندسی خط و سازه‌های ریلی، مانند یادگیری هر رشته دیگری نیاز به پیش‌نیاز، آگاهی و توانایی‌هایی دارد. افرادی که علاقه مند به این رشته هستند باید بسیار پرتلاش و جدی در امر یادگیری و مشارکت عملی باشند. از دیگر توانایی های لازم برای این رشته ، میزان تحمل در شرایط سخت مانند کوهستان، کویر، دشت، بیابان و مناطق بسیار سخت است که فقط علاقه‌مندان به این کار می‌توانند تحمل این گونه محیط ها را داشته باشند.
اگر در زمینه‌ی فیزیک، ریاضی و محاسبات توانمند هستید و از طرف دیگر توان کار در خارج از شهر و مناطق دور دست را دارید، می‌توانید در زمان انتخاب رشته، به فکر مهندسی خط و سازه های ریلی نیز باشید.
2 نظر
سلام ، میدونید چه تراز و رتبه ای دانشگاه علم و صنعت و یا دانشگاه اصفهان قبول میشه؟
سلام، برای دانشگاه اصفهان در سال 1401، محدوده رتبه کشوری تا 22125 با سهمیه درمنطقه 2.
و برای دانشگاه علم و صنعت، در سال 1401، محدوده رتبه کشوری تا 10504 با سهمیه در منطقه 2.