سیستم تعلیق بوژی قطار
مقدمه
سیستم تعلیق بوژی قطار یکی از اجزای حیاتی در طراحی و عملکرد قطارها است که وظیفه اصلی آن فراهم کردن راحتی و ایمنی برای مسافران و بارها، همچنین حفظ پایداری قطار در حین حرکت است. بوژی، که به عنوان چارچوب نگهدارنده چرخ‌ها و محورهای قطار شناخته میشود، به وسیله سیستم تعلیق به بدنه قطار متصل میشود. این سیستم، به کاهش ارتعاشات و شوک‌های ناشی از ناهمواری‌های مسیر کمک میکند و بدین ترتیب از خرابی‌های احتمالی جلوگیری میکند و تجربه‌ای نرم و بی‌صدا برای مسافران فراهم می‌آورد. بهبود عملکرد و کارایی سیستم تعلیق در بوژی‌ها، می‌تواند به افزایش سرعت، کاهش هزینه‌های نگهداری و افزایش عمر مفید قطارها منجر شود.
در شکل زیر بوژی قطار و سستم تعلیق آن نمایش داده شده است.
سیستم های تعلیق به صورت دو مرحله ای یا تک مرحله ای هستند .
1- سیستم تعلیق تک مرحله ای
این سیستم ها یا تعلیق اولیه را برخوردارند و یا دارای تعلیق ثانویه هستند .
اکثر سیستم های تک مرحله ای دارای تعلیق ثانویه هستند .
این سیستم ها در قطار هایی استفاد میشود که :
* راحتی معیار اصلی آن نیست .
*بار در مقایسه با وزن خالص بالاا تر است.
* ساخت و سازه و نگهداری راحت مهم است.
* متوسط سرعت نیاز است.
2- سیستم تعلیق دو مرحله ای
این سیستم ها دارای هر دوتعلیق اولیه و ثانویه هستند .
این سیستم ها در قطار هایی استفاد میشود که:
*میزان راحتی مسافران و بار مهم است.
* سرعت باال تر از متوسط نیاز است .
* بار در مقایسه با وزن خالص کمتر است.
سیستم تعلیق ثانویه بدنه ی قطار را به بوژی متصل می کند . ولی سیستم تعلیق اولیه محور را به بوژی متصل می کند .
و اما تعلیق اولیه و ثانویه چیست؟ اجزای آنها چیست ؟ و چه کاربردی دارند؟
تعلیق اولیه (suspensio primary)
تعلیق اولیه در قطار به سیستم هایی اطلاق میشود که مسئولیت جذب شوک ها و ارتعاشات را بر عهده دارند و به حفظ ثبات و راحتی در حرکت قطار کمک میکنند. تعلیق اولیه به کاهش لرزش ها و ارتعاشات ناشی از حرکت قطار بر روی ریل ها کمک میکند و به فزایش راحتی مسافران و کاهش سایش بر روی اجزای مکانیکی قطار منجر میشود.
اجزای سیستم تعلیق اولیه
1 سازه بوژی(Frame Bogie)
2. صفحه الستیکی (Disk Rubber)
3. نشیمگاه فنر (Disk Centering)
4. فنر داخلی ( Spring Internal)
5. فنر خارجی ( Spring Extenal)
6. تسمه قفل کننده ( Plate Locking)
7. بوش الستیکی (Joint Rubber)
8. بازوی کنترلی ( Arm Control)
9. کمک فنر – میراکننده ارتعاش (Damper)
توضیحات:
1 فنرها: فنرها به عنوان عنصر اصلی تعلیق عمل میکنند و نیروهای وارده را جذب میکنند. این فنرها می توانند از نوع فولادی یا لاستیکی باشند.
2 . دمپرها: دمپرها یا جاذب های شوک، به کنترل حرکت فنرها کمک میکنند و از نوسانات ناگهانی جلوگیری میکنند.
3 .محور و چرخ ها: محورهای چرخشی و چرخ ها به توزیع وزن و بار کمک میکنند و تعادل را در حرکت قطار حفظ میکنند.
4 .قاب و شاسی: این اجزا ساختار اصلی قطار را تشکیل میدهند و تمامی اجزا را به هم متصل میکنند.
.5سیستم های تنظیم ارتفاع: در برخی از سیستم های تعلیق، قابلیت تنظیم ارتفاع وجود دارد که به مطابق با شرایط مختلف زمین کمک میکند.
تعلیق ثانویه (suspension Secondary)
تعلیق ثانویه در قطار به سیستم هایی اطلاق میشود که پس از تعلیق اولیه عمل میکنند و هدف آنها افزایش راحتی مسافران و کاهش ارتعاشات است. این سیستم به طور خاص بر روی واگن ها و بین واگن ها نصب میشود. و به ثبات بیشتر واگن ها در حین حرکت کمک میکند. این سیستم به ویژه در قطارهای سریع السیر و مسافری اهمیت بالایی دارد.
اجزای سیستم تعلیق ثانویه :
1. بولستر (Bolster)
2. فنر مارپیچ (Spring)
3. تیرک زیر فنرها(Beam Spring Bolster)
4. لقمه های گوشواره (Block BSS)
گوشواره(BSS Hanger)
6. پین (والیک) لقمه (Pin BSS)
7. کمک فنر عمودی (Damper Vertical)
توضیحات:
1. فنرهای ثانویه: این فنرها معمولاُ نرمتر از فنرهای اولیه هستند و به جذب ارتعاشات و شوک های ناشی از حرکت قطار کمک میکنند.
2. دمپرها: مشابه سیستم تعلیق اولیه، دمپرها در تعلیق ثانویه نیز وجود دارند و به کنترل حرکت فنرها و کاهش نوسانات کمک میکنند.
3 .قاب های تعلیق: این قاب ها به نگهداری و اتصال اجزای تعلیق ثانویه کمک میکنند و معمولاُ بین بدنه واگن و زیرساخت های آن قرار دارند.
4.اجزای لغزشی: این اجزا به کاهش اصطکاک و سایش بین واگن ها کمک میکنند و حرکت نرمتری را فراهم می آورند.
سیستم تعلیق ثانویه در بوژیهای سه تکه (Bogie CASNUB)
* بوژی های سه تکه دارای طول کم
* تعمیر و نگهداری راحتتر
* قابلیت اطمینان بالا
* ظرفیت بار محوری بیشتر هستند
بوژی دارای دو تیر طولی و یک بولستر از جنس فوالد ریخته گری است. بولستر از طریق فنرها بر روی تیرهای طولی نشسته است. بولستر همچنین یک سیستم اصطکاکی میراکننده تکانه دارد.
اجزاء سیستم تعلیق ثانویه در بوژیهای سه تکه
1تیر طولی (Frame Side)
2.بولستر( Bolster)
3. فنر خارجی ( Spring Outer)
4. فنر داخلی ( Spring Inner)
5.فنر زیر گوه (Spring Snubber)
6. صفحه زیر فنرها( Plank Spring)
7. گوه های سایشی (Wedge Friction)
اجزاء تیر طولی
1.ستون های دو طرف تیر (Side Column Frame Side)
2.تیغه ضد پیچش (Lug Rotation Anti)
3.ورق های سایشی دو طرف تیر (Friction Frame Side Liner)
اجزاء بولستر
1.صفحه روی سطح شیب دار ( Slope Pocket Bolster Surface Liner)
2. راهنما سطح (Bolster Land Surface)
.3 تیغه های ضد پیچش (Lugs Stop Rotating)
سیستم تعلیق بوستر
سیستم تعلیق اولیه، به دلیل نداشتن ثبات، به صورت متمرکز طراحی شده است. در این سیستم، فنرها تحت تأثیر نیروهای خمشی و فشار قرار دارند . گروه های سایشی که از فولاد ساخته شده اند، بر روی سطوح عمودی قرار دارند. سطوحی که به صورت مورب هستند، همواره تحت فشار قرار میگیرند و
این فشار به گونه ای طراحی شده که باعث انتقالوزن به سمت بالای هدایت میشود. همچنین، وزن فنرها از طریق بوستر وسط به سقف منتقل میشود.
